همه چیز در مورد بازخورد توصیفی

🌸تعریف بازخورد بطور کلی:

انعکاس یا ارائه یا عرضه ی نظر وعکس العمل یا نظر وواکنش معلم نسبت به وضعیت یادگیری دانش آموزکه به شکل کتبی وشفاهی شامل صحبتها جمله های توصیفی منظوم ومنثور معلم که درهرمرحله از فرایندیاددهی-یادگیری از آن هااستفاده می شود.
به واقع همان داوری های شناختی ،فراشناختی وعاطفی معلم است که دانش آموز،با دریافت به هنگام آن ها،اطلاعاتی در خصوص میزان پیشرفت وموفقیت خود بدست می آورد ودرجهت بهبود عملکرد خویش از آن ها یاری می گیرد.

👈معایب بازخوردنمره ای:
1.زبانی قابل فهم برای برقراری ارتباط ندارند.
2.باعث می شوند تا دانش آموز خود را بادیگران مقایسه کند.
3.توصیه هایی برای توسعه وبهبود یادگیری ارائه نمی دهند.
4.دانش آموزان در مهندسی جریان یادگیری جایگاه خود را به خوبی درک نمی نمایند.
5.به دانش آموزان کمک نمی کند تا به مهارت مهم خود آگاهی وخودکنترلی نائل گردند.

👈مزایای بازخورد توصیفی :
1.دانش آموز به کمک آن ها ،از چگونگی عملکرد خود آگاه می شود;
2.فرصتی برای دانش آموز فراهم می کند تا براساس آن ،نسبت به اصلاح،تقویت وتوسعه عملکرد خود،اقدام نماید.
3.باعث سهولت ،بهبود واستمراریادگیری می شود.
4.مهارت خود کنترلی را در دانش آموز تقویت می کند.

1-بازخورد فرایندی (کلاسی)
2-بازخوردپایانی 
🌸بازخوردفرایندی :همان بازخوردهای توصیفی وشناختی وفراشناختی است که معلم به منظوربهبود روش هاونحوه ییادگیری وآگاه شدن دانش آموز از قوت ها وضعف های یادگیری مطالب ومباحث دروس مختلف به دانش آموز ارائه می نمایدو دانش آموزبااستفاده از این بازخوردهای پیوسته ،هدفمند ،متنوع ،توصیفی،ساده وقابل فهم ،پی می بردکه در چه وضعیتی قرار دارد;وچه فعالیتهایی را باید انجام دهد .

🌸بازخورد پایانی:گزارش پیشرفت تحصیلی (کارنامه توصیفی)با مقیاس رتبه ای است که نه تنها به توصیف وضعیت درسی ،بلکه به ارائه تصویری از عملکرد تربیتی (ابعادعاطفی،جسمانی واجتماعی)دانش آموز می پردازد.

👈انواع بازخوردهای فرایندی :
1-بازخوردهای شفاهی 
2-بازخوردهای کتبی
3-بازخوردهای شفاهی -کتبی 

🌸بازخوردهای شفاهی :عبارتند از آن دسته از بازخوردهایی که از طریق شکل صورت ،لحن،زبان ایما واشاره،یعنی صحبت ها وجمله های توصیفی منظوم ومنثور شفاهی با زبان فارسی،بومی اطلاعاتی را به دانش آموزان منتقل می کند.
🌸مشکل این دسته از بازخوردها ،یکی این است که ازآن جا که شفاهی ارائه می گردند زود گذر می باشند ودیگر این که واکنش های ذهنی دانش آموزان در اثر بخشی آنها تاثیر دارد.
🌸بازخوردهای شفاهی میتواندبه فرصتی برای ارائه ی نظر ،دیدگاه ،تقویت اعتماد به نفس و....تبدیل شود .

🌸-بازخوردفرآیندی کتبی:عبارتند از آن دسته از بازخوردهایی که در قالب نگارش جملات توصیفی منظوم (اگرمعلم ذوق شاعری دارد و می تواند جملات منظومی را بیافریند)ومنثور وترسیم نگاره هابرروی آثار دانش آموزان درج می گردد. همکاران معلم باید بدانند که از این دسته از بازخوردها،تنها زمانی استفاده می کنند که معلم به تاثیر بیشتر این نوع از بازخورد باور دارد .

🌸-بازخوردفرآیندی شفاهی-کتبی:
معلم بایدباز خوردهای خود رابراساس یک چشم انداز روشن ،بدان معنا که به روشنی مقصد یادگیری یادگیرندگان را بشناسدودر نظر داشته باشد.
معلم می تواند در صورت تشخیص خود ومتناسب با دانش آموزمخاطب خود،ترکیبی از بازخورد شفاهی -کتبی کمک بگیرد.

👈دیدگاه بازخوردهای فرآیند:
🌸1-بازخوردهای فرآیندی مجاز
🌸2بازخوردهای مجاز با احتیاط لازم
🌸3-بازخوردهای غیرمجاز

🌸بازخوردهای مجاز :دراین بازخوردها به نقاط قوت دانش آموز،بزرگ نمایی شده.
🌸نقاط ضعف دانش آموزان ،با احتیاط بیان گردیده.
🌸رهنمودهای عملی متناسب با تفاوتهای فردی دانش آموز،ارائه گردیده است .
🌸بازخوردهای مجاز عبارتند از هر بازخوردی که خواندن ،شنیدن وحس کردن آن برای دانش آموز انگیزاننده باشد.
🌸بازخوردهای مجاز ،باتاکیدبرتوانمندی ها،نقاط قوت وویژگی های مثبت کاروفعالیت دانش آموز آغاز شده وبا ذکر ضعف ها،اشتباهات ونقص ها در صورت وجود ،با عبارات روشن وبه دور از بر چسب زدن وبا استفاده از واژگان مثبت همراه با رهنمودهای لازم برای جبران ضعف ها وکاستی ها بیان می گردد.

🌸بازخوردهای مجاز (مثال):
🌸ازاملایی که نوشته ای،راضی هستم.برای بهتر شدن املای بعدی ،با کلمات....جمله بساز.
🌸پرسش هارا کامل پاسخ دادی به تلاشت ادامه بده.
🌸زیبا وتمیز نوشتی، باخط 
قشنگت کلمه ی....یک بار مثل دوستت .....بنویس.
🌸کارهای شما نشان می دهد که در....در حال پیشرفت هستید.
🌸نسبت به قبل خیلی بهتر شده ای .تمرینهایی را که به شما داده ام در منزل با کمک خانواده انجام دهید.

🌸بازخوردهای مجازبا احتیاط لازم:
🌸این بازخوردها به دو دسته تقسیم میشوند.
🌸نخست بازخوردهایی است که معلم با آگاهی ودانش لازم نقاط ضعف دانش آموز را می شناسد وبازبان ساده وقابل فهم ،راهنمایی های لازم را به او ارائه می نماید.
🌸دوم بازخوردهایی که در گروه بازخوردهای مجاز قرار دارند.لیکن معلم بدون توجه به جغرافیای بیان وبی آن که بررسی کند که این بازخورد قدرت وتوان انگیزشی لازم را با خود همراه دارند یا خیر،به تکراری مکرر توسط معلم پیوسته در هرفعالیتی تکرار می گردد.
🌸مثلامعلم در هر فعالیتی به دانش آموز بازخورد می دهد که:
🔘فرشته بهشتی املا روخوب نوشتی.
🔘فرشته بهشتی تمرین رو خوب نوشتی .
🔘انار دونه دونه مشقت شده نمونه 
🌸از یاد نبریم هیچ گاه ،هرگز که بازخوردهانباید به کلیشه تبدیل شوند .بازخوردهای صرفا انگیزشی بایددر شرایطی به دانش آموز ارائه شود که آن ها دارای مشکل ومسئله ی خاصی نباشند ونیازمند ارائه ی رهنمود نمی باشند .اکثر عبارات منظوم را میتوان در این گروه از بازخوردها تشویقی قرار داد.

🌸بازخوردهای فرایندی غیر مجاز:
🌸این بازخوردها به دو قسمت تقسیم می شوند .
🌸نخست این که برخی از معلمین به اشتباه روی تکالیف وآزمون های دانش آموزان به جای بازخوردهای توصیفی قابل فهم از مقیاسهای رتبه ای (خیلی خوب ،در حد انتظار )استفاده می کنند .که پیداست این مقیاس ها جز در گزارش پیشرفت تحصیلی (کارنامه)وابزارهای سنجش مشاهده ای،استفاده از آن هاغیرمجازمی باشد.
🌸دوم آن دسته از بازخوردهارا غیر مجاز گویند که منجر به ایجاد نگرش منفی وتنفر از مدرسه وباور به ناتوانی را در دانش آموز ایجاد می نمایند یا شنیدن وخواندن آن ها تهدید آمیز است و...
🌸به عنوان نمونه:
⬅️نمی توانی.....
⬅️همیشه اشتباه می کنی....
⬅️قادرنیستی.....
⬅️توهیچوقت نمی توانی....

زمان مناسب استفاده از بازخوردهای فرایندی توصیفی:
🌸الف:بازخوردهای کتبی:
🌸وقتی که لازم است اولیا در جریان عملکرد دانش آموز قرار بگیرند.
🌸دانش آموزی اشکال جدی واساسی در یک فعالیت داردومعلم تشخیص می دهدبا نوشتن بازخورد کتبی تکلیف اولیادر کمک به دانش آموز روشن می شود.
🌸وقتی که نمونه فعالیت دانش آموز ،در پوشه کار ،قرار داده می شود.
🌸تلاش مهم یا برجسته ای انجام شده ودانش آموز با مراجعه به آن ومرور بازخوردمعلم ،انگیزه ی تلاش وموفقیت رادر خود تقویت می نماید .
🌸 عدم اطلاع از آن بازخورد ،عملکرد تصمیم گیری های بعدی در دانش آموز را با ابهام ومشکل روبرو گرداند.

🌸:بازخوردهای شفاهی :
🌸زمانی که اطلاع خود دانش آموز از عملکرد خویش ،مد نظر باشد.
🌸زمانی که دانش آموزان توانایی خواندن نوشته ها را ندارند .
🌸برای دانش آموزان پایه ی اول به ویژه در اوایل سال تحصیلی .
🌸درمواردی که ضرورتی برای ارائه به والدین وجود ندارند.
🌸در صورتی که ثبت بازخورد،به تشخیص معلم ،اهمیت بالایی در سازماندهی نتایج عملکرد دانش آموز ندارند .
🌸زمانی که معلم عملکرد دانش آموز را مشاهده می کند ونیاز به بازخوردفوری وبه هنگام را احساس می کند.

نکات مهم بازخوردهای فرایندی :
🌸دربازخوردها به شخصیت انسانی دانش آموز توجه شود.
🌸برای آن که بازخوردی که می دهیم سودمند باشد،خودمان را به جای دانش آموز که گیرنده بازخورد می باشد قرار دهیم .
🌸بازخوردخودرابا عبارتی که ناظر برنقاط قوت،قوت دانش آموزاست شروع نماییم وبعد با احتیاط وظرافت نقاط ضعف را بیان نماییم.
🌸سعی کنیم بازخورد هایمان ،به بیان وتوصیف رفتار بپردازیم واز قضاوت وبر چسب زنی به دانش آموز خودداری کنیم.
🌸دربازخوردهارفتارهای اجتماعی،از اثررفتاردانش آموز بر احساس ورفتار خود ،یا دیگران بگوییم .مثلا:وقتی مرتبا به دوستانت دستور می دهی ،آن ها به شدت ناراحت می شوند واحساس میکنند از رفتارآن ها داری سواستفاده می کنی.
🌸در بازخوردها ،به طور اخص بر یک موضوع تمرکز نماییم واز کلی گویی بپرهیزیم.
🌸به زمان بازخوردها دقت کنید ،بازخورد فوری موجب ایجاد حالت تدافعی میگرددونتیجه عکس خواهد داشت وباید بگذاریم که دانش آموز صحبتهایش رابه پایان برساند .
🌸با ایجاد یک فضای پر از اعتماد متقابل به دانش آموزان بیاموزیم که چنان چه رفتار دیگران تاثیری (مثبت یا منفی)در شما بر جای گذاشته است،بازخورد دهید واز انباشته شدن احساسات منفی ومثبت در درون خود خودداری نمایند.

 ویژگیهای بازخوردها:
🌸صریح وروشن باشند.
🌸ساده وقابل فهم باشند .
🌸ناظر بر پیشرفت های دانش آموز باشد.
🌸پیوسته وبه هنگام باشد .
🌸متناسب با تفاوتهای عملکردی ودانش آموزمحور باشد.
🌸از واژه ها وجملات وعبارات مثبت ،روشن ومعنا ار استفاده شود.
🌸 متناسب خصوصیات روان شناختی وسن دانش آموز باشد.

فرایندبازخورد در ارزشیابی کیفی -توصیفی :
🌸بازخورد سبب میشود تا فراگیرنسبت به موقعیت خود آگاه شود.

فرایند بازخورد در ارزش یابی توصیفی عبارت خواهد بود از:
🌸الف:بازخورد معلم به دانش آموز.
🌸ب:بازخورد دانش آموز به خود .
🌸ج:بازخورد دانش آموز به دانش آموز.
🌸د:بازخورد معلم به والدین به دو شکل میباشد فرایندی وپایانی.

نکات قابل توجه در خودسنجی وهمسال سنجی :
🌸خود سنجی وهمسال سنجی را زمانی باید به کار برد که:
🌺آگاهی دانش آموزان از معیارها وملاک های کار وفعالیت مورد ارزش یابی 
🌺تعیین ملاک ها ومعیارها در صورت امکان توسط خود دانش آموزان 
🌺تعیین موقعیتی که دانش آموزان در ابراز احساسات نسبت به ارزش یابی از کار خودشان آزاد باشند.
🌺دانش آموز احساس کند درهنگام ارزش یابی از کار دیگران در واقع خودش را مورد ارزش یابی قرارمی دهد.
🌺از نتایج این ارزش یابی ها در گزارش پایانی کمتر استفاده شود ویا یا ارزش یابی های خود معلم ترکیب شود.
🌺ایجاد فرصت خودارزش یابی به صورت پیوسته
🌺آموزش به دانش آموزان برای ارائه بازخورد توصیفی